اسید فسفریک 85 درصد

اسید فسفریک (phosphoric acid) یک اسید ضعیف، بی رنگ و بو و غیر فرار است که در دو گرید خوراکی و صنعتی وجود دارد. در کشاورزی برای پسته ها و در صنایع غذایی در نوشابه ها کاربرد دارد. از خطرات آن می توان به سمی، خورنده و محرک بودن آن اشاره نمود. اسید فسفریک با خلوص 85% و 53% در شیمی استور با بهترین کیفیت و نازلترین قیمت به فروش می رسد.  

قیمت خرید اسید فسفریک:

برای خرید فسفریک اسید می توانید با کارشناسان واحد فروش شیمی استور تماس بگیرید، همچنین می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین ثبت نمایید، قیمت های درج شده در شیمی استور به روز هستند و شما با اطمینان خاطر می توانید خرید خود را انجام دهید. با شیمی استور خریدی ایمن و راحت را تجربه کنید. 

اسید فسفریک چیست؟

اسید فسفریک (phosphoric acid) یا E338 با فرمول شیمیایی H₃PO₄ نوعی اسید ضعیف به شکل مایع بی رنگ، بدون بو و غیر فرار است. این ماده از چهار اتم اکسیژن، یک اتم فسفر و سه اتم هیدروژن ساخته شده است. به طور طبیعی در برخی میوه ها و آب میوه ها وجود دارد و می توان آن را به صورت صنعتی نیز ساخت. عمده کاربرد این اسید در تولید کودهای کشاورزی است؛ ولی در صنایع تولید شوینده های خانگی، تصفیه آب، صنایع غذایی و تولید نمک های فسفات نیز کاربرد دارد. ظرفیت تولید این ماده بعد از اسید سولفوریک، بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است. 

خواص فیزیکی و شیمیایی:

ساختار
نام دیگر	اسید اورتوفسفریک
فرمول شیمیایی	H3PO4
cas no	7664-38-2
E Number	E338
جرم مولکولی	98.00 g/mol
دانسیته	1.885 g/mL (liquid)
نقطه جوش	۱۵۸°C
نقطه ذوب	۴۲٫۳۵°C (خشک)  ۲۹٫۳۲°C (تک آبه)
انحلال پذیری در آب	5.48 g/mL
pH	1.5

منبع

انواع اسید فسفریک:

انواع مختلف این ترکیب شامل:

• 1.1 اسید اورتوفسفریک
• 1.2 اسید های الیگوفسفریک
• 1.3 اسیدهای فسفریک حلقوی

هستند.

روش تولید اسید فسفریک:

این ماده را به صورت صنعتی از دو فرایند مرطوب و حرارتی می توان تهیه کرد که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.  

فرآیند مرطوب:

رایج ترین فرآیند تولید این ماده روش مرطوب می باشد و اسید فسفریک نهایی در تولید کود های شیمیایی فسفاته مانند دی آمونیوم فسفات (DAP)، مونو آمونیوم فسفات (MAP) و SPA به کار می رود.

Ca3(PO4)2 +3H2SO4+ 6H2O → 2H3PO4 +3[CaSO4 .2H2O] ↓

در این فرآیند پس از استخراج سنگ فسفات طبیعی طی واکنش با اسید سولفوریک H₂SO₄ منجر به تولید این اسید و سولفات کلسیم می شود. سولفات کلسیم(CaSO₄) طی فیلتراسیون از این محلول جدا می شود. جالب است بدانید که هیدروفلوئوریک اسید به عنوان یک محصول جانبی، در فرایند تولید این ماده به دست می آید؛ می توانید برای خرید هیدروفلوئوریک اسید با قیمت مناسب با کارشناسان فروش شیمی استور تماس بگیرید. 

فرآیند حرارتی:

در این فرآیند میزان خلوص اسید فسفریک نهایی بسیار بالاتر است و میزان غلظت تا 85 درصد می باشد که در صنایع غذایی، دارویی و شوینده ها کاربرد دارد. مواد اولیه در این فرآیند تولید شامل فسفر، اکسیژن و آب است و در سه مرحله احتراق، هیدراسیون و خنثی سازی انجام می شود. در این فرایند ابتدا فسفر در محفظه احتراق طی فرآیند سوختن اکسید شده و پنتوکسید فسفر را تولید می کند. پنتوکسید فسفر باآب هیدراته شده اسیدی قوی با غلظت بالا تولید می کند و در مرحله سوم خنثی سازی اسید حاصل از گاز احتراق با دمایسترهای افت فشار بالا حذف می شود. معادله این واکنش به شرح زیر است:

P4 +5O2 → 2P2O5

2P2O5+ 6H2O → 4H3PO4

کاربردها:

این ماده در تولید سدیم تری پلی فسفات (خرید سدیم تری پلی فسفات) نیز استفاده می شود؛ اما به طور کلی می توان گفت 80% از آن، در کشاورزی برای تولید کود کاربرد دارد و مابقی آن در صنایع دیگر مصرف می شود. در ادامه برخی از این کاربردها را بررسی خواهیم کرد. 

شوینده ها

این ماده در شوینده ها به منظور از بین بردن لکه چربی، چسب و غیره استفاده می شود. فسفات ها عملکردهای زیادی در پودرهای شستشو و مواد شوینده انجام می دهند. آنها با اتصال به یون های کلسیم و یون های منیزیم، آب سخت را نرم می کنند. علاوه بر این اسیدیته سورفکتانت ها را تثبیت می کنند. وجود فسفات ها باعث بالا رفتن کیفیت شستشو می شوند، زیرا با نگهداری رسوبات حاصل از شستشو در خود مانع نفوذ مجدد آن به داخل لباس می شوند. امروزه به دلیل آسیب های زیست محیطی استفاده از این اسید در شوینده ها، استفاده از آن ممنوع و جایگزین های مناسبی مانند پلی کربوکسیلات ها و  زئولیت ها برای آن معرفی شدند.

صنایع غذایی

نقش این ماده در صنایع غذایی به عنوان طعم دهنده و نگهدارنده غذایی E338 است. محلول های رقیق اسید فسفریک در نوشابه ها طعم اسیدی و تند دلپذیری می دهد، و به عنوان یک افزودنی غذایی در سایر غذاهای آماده جهت جلوگیری از رشد کپک و باکتری ها در محصولات قندی استفاده می شود.

نمک های فسفریک اسید جهت تنظیم pH محصولات لبنی و بالا بردن کیفیت محصولاتی مانند شیر، پنیر، دوغ و غیره کاربرد دارد، این نمک ها در ترکیب با جوش شیرین جهت تولید بکینگ پودر استفاده می شود. این ماده در درمان افراد مبتلا به مسمومیت سرب با کاهش pH خون کمک می کند، ولی توجه به این نکته که مصرف بیش از حد محصولات حاوی فسفر منجر به تولید سنگ کلیه می شود.

کشاورزی:

عمده کاربرد این ماده در تولید کود های شیمیایی می باشد و کود اسید فسفریک حاوی فسفر، پتاسیم و نیتروژن است که  سه عنصر ضروری در رشد گیاهان است و این اسید علاوه بر تامین فسفر مورد نیاز گیاه باعث تنظیم pH خاک می شود و به گیاه کمک می کند تا انرژی را ذخیره و آن را در سراسر گیاه منتقل کند.

از خطرات اصلی استفاده بیش از حد این ماده پدیده مخرب اتریفیکاسیون آب است که منجر به مرگ آبزیان و آلودگی فسفر آب و افزایش رشد جلبک است.

اسید فسفریک برای پسته:

فسفر یکی از عناصر اصلی و کلیدی برای تمامی باغ های پسته به حساب می آید و در بیشتر فرایندهای فیزیولوژیکی گیاه حائز اهمیت است. البته مصرف بی رویه از این ماده در دهه های گذشته باعث تجمع این عنصر در خاک می شود. کودهای حاوی فسفر را بهتری است در ناحیه رشد ریشه و نزدیک ریشه قرار دارد تا کارایی کافی را داشته باشد. برای مثال درختان بارور پسته ریشه ها در عمق کمتر از 40 سانتی متر می کند و این مکان باید از نظر میزان فسفر در خاک ارزیابی شود.

از این رو برای جبران کمبود این عنصر ضروری می توان از گرید کشاورزی این اسید که به صورت کود وجود دارد، استفاده نمود. البته در برخی مناطق با کمبود فسفر در خاک ها مواجه نیستیم، بله میزان مازاد آن را داریم که مانع از جذب روی می شود. کمبود فسفر باعث ایجاد لکه های سوخته و غیره در لبه برگ های قدیمی باعث خشکی برگ ها می شود.

اختلاط اسید فسفریک با کود اوره:

با ترکیب این دو ماده با یکدیگر می توان کودهایی که حاوی نیتروژن و فسفر هستند را تهیه کرد، به این کودها اصطلاحا کود مرکب می گویند.

پزشکی:

این ماده با خلوص 38 درصد، در دندانپزشکی برای فرم دهی سطح دندان و جلوگیری از رشد باکتری ها در حفره لثه بعد از کشیدن دندان کاربرد دارد. این ترکیب به عنوان کاتالیزور جهت افزایش سرعت در روند تولید آسپرین جایگزین سولفوریک اسید و اسید کلریدریک (خرید اسید کلریدریک) استفاده می شود.

اسید فسفریک در دندانپزشکی:

این ماده علاوه بر اچ کردن سطوح مینا دندان و عاج در فرایندهای باندینگ دندانی، به عنوان پاک کننده داخل و خارج دهان برای ساختار دندان و ترمیم آن کاربرد دارد. اچ کردن با اسید فسفریک پیش از ترمیم باعث می شود کیفیت بهتری را در چسبندگی بین دندان و ماده ترمیم کننده داشته باشیم. اچ کردن در واقع به معنی استفاده از یک ماده ی اسیدی برای آماده سازی مینای دندان جهت استفاده از چسب دندان است که این روزها فسفریک اسید برای اینکار به وفور مورد استفاده قرار می گیرد.

حذف زنگ زدگی:

این ماده یکی از رایج ترین ترکیباتی است که برای حذف زنگ فولاد، آهن و سایر فلزات مورد استفاده قرار می گیرد.  

سایر کاربردها:

این اسید موثر کاربردهای دیگری در صنایع زیر دارد:

• به عنوان کاتالیزور در صنعت نفت و پلیمر
• کنترل کدورت در تولید شیشه
• رنگرزی منسوجات
• انعقاد لاتکس لاستیکی
• حلال دارویی
• ضد زنگ فلزات پیش از رنگ آمیزی
• ماده ای اسیدی در پنیر

همچنین در تولید مخمر برای حفظ pH اسیدی و فراهم کردن منبعی برای فسفر مورد استفاده قرار می گیرد.

تفاوت بین گرید خوراکی و صنعتی اسید فسفریک:

این ماده در صنایع شیمیایی بسیار پرکاربرد و موثر است و در دو گرید خوراکی و صنعتی در بازار وجود دارد. تفاوت این دو گرید در کاربرد و درصد خلوص آنها است.

عمده ترین تفاوت بین آنها در سطح خلوص و کاربرد آنها است. در گرید صنعتی از خلوصی کمتر از 85 درصد برای صنایع مختلف استفاده می کنند؛ زیرا این فرایندها نیازمند خلوص بالایی از این اسید نیستند. برای مثال این گرید در صنایعی مانند کشاورزی، تمیزکاری صنعتی و چاپ پارچه کاربرد دارد. این ماده در این گرید می تواند سطح فلزی صاف و زیبایی را ایجاد کند و احتمال خوردگی فلز را به حداقل برساند. در صنعت چاپ از آن در مایع پاک کننده استفاده می شود تا لکه ها به صورت کامل حذف شوند. این ماده بخشی از مواد افزودنی شیمیایی را ایجاد می کند. همچنین در بهبود طول عمر کوره، الکترولیت های باتری و محصولات آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد.  

از طرف دیگر، صنایع غذایی نیازمند خلوص بالاتری از 85 درصد هستند. این ماده در این صنایع به عنوان افزودنی در غذاها و نوشیدنی ها برای ایجاد لطافت و جلوگیری از رشد میکروبی مورد استفاده قرار می گیرد. در صنایع لبنی، شکر، روغن پخت و پز و غیره نیز کاربرد دارد. کاربرد اصلی گرید خوراکی به عنوان افزودنی مواد غذایی مانند اسید مالیک سیتریک و سایر طعم دهنده های اسیدی است و نقش خود را به عنوان ماده اولیه مخمر و فسفات در پخت و پز ایفا می کند. در صنایع تصفیه آب هم از این اسید برای تمیز کردن و نرم کردن آب استفاده می کنند و آب با خالص بالاتری را تولید می کنند.

مزایا و معایب:

بازار خرید و فروش جهانی:

ارزش بازار جهانی فسفریک اسید در سال 2020 برابر با 31367.7 میلیون دلار بوده است و پیش بینی می شود با رشد 4.7% به 44873.5 میلیون دلار در سال 2028 برسد. به طور کلی پس از سولفوریک اسید، این ماده دومین اسید معدنی است که در جهان با حجم بالا تولید می شود. بازار این ماده را از نظر کاربرد و منطقه ی جغرافیایی می توان به بخش های متنوعی تقسیم نمود. از جمله صنایعی که از این ماده در آنها استفاده می کنند شامل کشاورزی، شیمیایی، افزودنی غذایی، غذای حیوانات و غیره است.

از نظر کاربرد بیشترین فسفریک اسید تولیدی در تولید کودهای شیمیایی کاربرد دارد و در واقع این ماده به عنوان یک واسطه ی شیمیایی در تولید کودهایی نظیر دی آمونیوم فسفات، مونو آمونیوم فسفات، NPK و غیره است. افزایش درخواست برای انواع مختلفی از کودها در رشد بازار این ماده تاثیر گذار بوده است. در سال 2020 ارزش بازار این ماده تنها در آسیا برابر با 16801.5 میلیون دلار بوده است و در صنایع مختلفی از جمله کشاورزی، شیمیایی و غیره کاربرد داشته است.  در سال 2019 چین 40% از سهم کلی آسیا را از آن خود کرده بود.  

اسید فسفریک را از کجا تهیه کنیم؟

فرایند خرید اسید فسفریک عموما فرایندی است که نیازمند دقت و اطلاعات زیادی است. این ماده به عنوان ترکیبی ارزشمند در صنایع متنوعی از جمله تهیه کود، داروسازی و صنایع شیمیایی کاربرد دارد. به عنوان یک منبع فسفر در کشاورزی برای تهیه کودهای مختلف استفاده می شود. جهت خرید اسید فسفریک، بهتر است از تامین کنندگان معتبر و شناخته شده مانند شیمی استور استفاده کنید. در زمان خرید مقادیر و خلوص مورد استفاده بسیار مهم است. همچنین اطلاع از شرایط نگهداری و حمل ایمن بسیار ضروری است.

برای اطلاع از قیمت اسید فسفریک، خرید این محصول و سایر ترکیبات شیمیایی به سایت شیمی استور مراجعه فرمایید؛ شیمی استور امکان خرید آنلاین مواد شیمیایی را در اختیار شما مشتریان گرامی قرار داده است.

MSDS و خطرات:

این اسید بسیار سمی و خورنده است و در صورت تماس با چشم منجر به تحریک و آسیب جدی به آن می شود. در صورت تماس به مدت 15 دقیقه چشم ها را با پلک باز بشویید و از مراقبت های فوری پزشکی کمک بخواهید. هنگام کار استفاده از تجهیزات مراقبتی الزامی است. در صورت نشت و تماس با پوست، آن ناحیه را به مدت 15 دقیقه شستشو دهید. این ماده در صورت بلع منجر به تهوع و خونریزی معده و دستگاه گوارش می شود. در صورت بلع فرد مصدوم را به استفراغ وادار نکنید. به دلیل خواص خورندگی و جاذب رطوبت بودن در ظروف در بسته غیر فلزی به دور از اسید ها و باز ها در جای خشک و خنک نگهداری شود.

این ماده به عنوان ترکیبی خورنده، در دسته ی ترکیبات خطرناک قرار می گیرد. به شدت روی تنفس تاثیرگذار است و باعث تحریک و سوزش چشم ها می شود. تنفس آن، تحریک بینی و گلو را به دنبال دارد و باعث سرفه و خس خس سینه می شود. قرارگیری در معرض طولانی مدت آن، خشکی و ترک پوست را به دنبال دارد. اثرات بلند مدت قرارگیری در معرض آن شامل، تحریک ریه ها، برونشیت یا سرفه، تنگی نفس و خطر سرطان است. از این رو توصیه می شود در زمان کار حتما لباس محافظ بپوشید و از غذاخوردن، سیگار کشیدن و نوشیدن خودداری کنید.

اقدامات مهم جهت جابه جایی و ذخیره سازی ایمن:

پس از حمل آن دست ها را بشویید. تنها در محیطی که تهویه دارد با آن کار کنید. از تماس آن با چشم، پوست و لباس جلوگیری کنید. آن را از عوامل ناسازگار دور نگه دارید. این اسید را حتما در ظرف در بسته و محکم ذخیره کنید. مخازن را روی یکدیگر انباشته نکنید و زیر نور مستقیم خورشید قرار ندهید. همچنین آنها را دور از نقطه انجماد و مواد غذایی نگهداری کنید.

جمع بندی:

این ماده ترکیبی بی رنگ و بی بویی است که شکل صنعتی آن کاربردهای گسترده ای دارد. از جمله کاربردهای این ترکیب در صنایع دارویی، کشاورزی و حذف زنگ زدگی است. برای خرید آنلاین اسید فسفریک با قیمت مناسب با کارشناسان ما در شیمی استور تماس بگیرید، یا به صورت آنلاین سفارش خود را ثبت نمایید. 

سوالات متداول

اسید فسفریک خوراکی چیست؟

گرید خوراکی این ماده توسط سازمان غذا و دارو ترکیبی ایمن در نظر گرفته می شود و می توان آن را در محصولاتی مانند نوشابه، شیر، پنیر، آب های طعم دار و گوشت های فراوری شده یافت.

تفاوت بین فسفریک اسید صنعتی و خوراکی چیست؟

ترکیبات فلوراید معمولا در بیشتر گریدهای این محصول موجودند. در گریدهای غذایی یون های کمی از فلوراید وجود دارد، در صورتی که در گرید صنعتی ده ها تا هزاران یون فلوراید را می توان یافت.

کاربرد اسید فسفریک در پسته چیست؟

این ماده ترکیبی موثر برای پسته است و مواد مغذی موجود در خاک را برای این محصول آزاد می کند.

کاربرد پودر اسید فسفریک چیست؟

شکل پودری این ماده به عنوان یک افزودنی در غذاها، مواد صنعتی، مواد شوینده خانگی و کودها حضور دارد.

کود اسید فسفریک چیست؟

این ماده به دلیل خاصیت خورندگی مستقیما به عنوان کود مورد استفاده قرار نمی گیرد؛ اما برای تولید سایر کودها ترکیبی مناسب است.