به طور کلی سیلیکاژل (silica gel) به عنوان محافظ در برابر رطوبت، در بیشتر کالا ها استفاده می شود. این محصول به عنوان ماده ی خشک کن تمایل زیادی به مولکول های آب دارد. رطوبت را از آب و هوا جذب کرده و اثرات مخرب ناشی از آن را تا حد زیادی کاهش می دهد. این محصول در انواع، رنگ ها و اندازه های متفاوتی وجود دارد. سه رنگ رایج آن سفید، آبی و نارنجی است، که در این مقاله رنگ آبی آن را بررسی خواهیم کرد.
خرید اینترنتی سیلیکاژل:
شیمی استور امکان خرید آنلاین این رطوبت گیر معروف را در اختیار شما گذاشته است. محصول ارسالی کاملا منطبق با آنالیز موجود در سایت است و با بسته بندی مناسب در سریعترین زمان ممکن تحویل داده خواهد شد.
قیمت سیلیکاژل برای گل:
قیمت به روز این محصول را می توانید در صفحه همین محصول مشاهده نمایید.
سیلیکاژل چیست؟
سیلیکاژل یکی از متداول ترین و رایج ترین جاذب ها و خشک کننده ها که شکل آمورف و متخلخل سیلیس با فرمول شیمیایی SiO2 است. به شکل دانه های شیشه ای با اندازه تقریبی 3 میلی متر و ساختار منحصر به فرد وجود دارد و در این حالت یک ماده ی سفت، غیر سمی و غیر قابل اشتعال است. این ماده با سطح ویژه 800 متر مربع به عنوان یک عامل خشک کننده برای جداسازی گازها از مایعات و در سیستم های خنک کننده و ذخیره گرما کاربرد دارد. به دلیل میل ترکیبی بالا با بخار آب، ظرفیت جذب بالا در رطوبت کم، هزینه کم و بازسازی آسان به عنوان یک جاذب کاربرد دارد.
سیلیکاژل آبی چیست؟
سیلیکاژل آبی (Blue silica gel) ماده ای شیشه ای و نیمه شفاف با فرمول شیمیایی SiO2 است که حاوی کلرید کبالت است. این ماده از شیشه کمی نرم تر و با جذب رطوبت سخت می شود. به صورت دانه های درشت یا دانه هایی با قطر چند میلی متر (شبیه کریستال و مهره) وجود دارند. این ترکیب حاوی شاخص است و زمانی که به حداکثر ظرفیت جذب رطوب خود برسد، تغییر رنگ می دهد. این تغییر رنگ از آبی تیره به صورتی است. هنگامی که صورتی رنگ شد می توان با گرما رطوبت آن را خشک کرده (زمانی که دوباره آبی رنگ شد) و مجددا استفاده کرد. جالب است بدانید اروزیل نیز مانند این ماده دارای خاصیت خشک کنندگی است.
در واقع این محصول به عنوان شاخصی برای میزان رطوبت زدایی و جذب رطوبت در یک ظرف در بسته استفاده می شود. با حذف رطوبت میزان کپک یا آسیب به محصول مورد نظر، تا حد زیادی کاهش می یابد. این ماده با نام های دیگر ژل سیلیکا آبی، خشک کننده آبی و جذب کننده رطوبت نیز شناخته می شود. این ماده برای خشک کردن گازهای صنعتی، هوای فشرده و سایر کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد؛ اما به دلیل سمی بودن کلرید کبالت، از سیلیکاژل آبی در اطراف مواد غذا استفاده نمی کنند.
خواص فیزیکی و شیمیایی:
نقاط ذوب، جوش و فشار بخار ژل سیلیکا آبی مشخص نیست. در جدول زیر برخی از خواص این ماده را مشاهده می کنید.
| فرمول | SiO2 |
| شکل ظاهری | گرانوله یا دانه ای |
| cas no | 112926-00-8 |
| رنگ | آبی |
| بو | ندارد |
| pH | 3.5-8 (سوسپانسیون آبی) |
| قابلیت اشتعال | ندارد |
| چگالی ظاهری | 600-700 kg/m3 |
| حلالیت در آب | تقریبا 5g/l |
روش تهیه:
فرایند تهیه این محصول شامل واکنش سیلیکات سدیم (خرید سدیم متاسیلیکات) رقیق روی اسید سولفوریک رقیق شده است. مراحل این فرایند شامل دانه بندی، ژلاتینه شدن، اسیدی کردن، شستشو با آب، رنگرزی و پخت است.
انواع:
این مواد را بر اساس اندازه، رنگ و کاربرد می توان به دسته های مختلفی تقسیم کرد که در ادامه آنها را بررسی می کنیم.
انواع بر اساس کاربرد:
این جاذب رطوبت در دو گرید خوراکی و صنعتی برای کاربردهای گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد که در ادامه آنها را بررسی می کنیم.
سیلیکاژل خوراکی:
گرید غذایی این ماده حاوی 0.5 تا 2 درصد سیلیس کریستالی است که به عنوان حشره کش، عامل ضد چسبندگی در صنایع غذایی و کشاورزی استفاده می شود. این ماده به خودی خود خوراکی نیست؛ اما برای کاربرد در محصولات غذایی ایمن است. از ژل سیلیکا خوراکی در محصولات غذایی برای مبارزه با رطوبت، جلوگیری از کهنه و چسبیدن محصولات به یکدیگر استفاده می کنند.
برخی از این ترکیبات حاوی کلرید کبالت هستند که سمی هستند. بلع مقدار زیادی از آن بسیار خطرناک است و باعث تهوع و استفراغ می شود. به همین دلیل توصیه می شود در صورت بلع تصادفی آن، به پزشک مراجعه کنید. از گرید خوراکی این ماده برای تازه نگه داشتن گیاهان مانند سبزی و کاهو برای مدت طولانی استفاده می کنند. این ماده به عنوان جاذب رطوبت به تازگی محصولات گیاهی حتی پس از چیده شدن نیز کمک می کند.
سیلیکاژل صنعتی:
گرید صنعتی آن دارای 60 درصد سیلیس کریستالی است. به عنوان جاذب و خشک کننده ی صنعی کاربردهای گسترده ای در خشک کن های هوای فشرده، خشک کردن گاز، ویترین موزه ها و جعبه های تلفن همراه دارد.
انواع بر اساس اندازه ذرات:
این جاذب رطوبت در سه نوع معمولی، متوسط و کم چگالی وجود دارد. شکل معمولی آن در یک محیط اسیدی تهیه می شود و دارای سطح 750 متر مربع در یک گرم است. نوع متوسط آن دارای چگالی متوسط و سطح 300-350 متر مربع در یک گرم و کم چگالی دارای چگالی کم و سطح 100 تا 200 متر مربع در یک گرم است.
انواع بر اساس رنگ:
این ماده به طور طبیعی ظاهری شفاف شبیه به شیشه دارد و هیچ نشانه ای در خصوص مقدار جذب رطوبت توسط آن وجود ندارد. به همین دلیل در آنها از نوعی ماده ی شاخص استفاده می کنند تا میزان جذب رطوبت توسط آن را بررسی کنند.
سیلیکاژل نارنجی:
در این حالت از شاخصی به نام متیل ویولت با رنگ نارنجی استفاده می کنند. این نوع در حالت خشک به رنگ نارنجی و پس از اشباع با رطوبت به رنگ سبز پر رنگ در می آید. این ماده به طور کلی، ترکیبی غیر سمی در نظر گرفته می شود؛ به همین دلیل از آن در صنایع غذایی و دارویی به عنوان ماده ای ایمن بهره می برند.
سیلیکاژل آبی:
این رطوبت گیر به رنگ آبی، حاوی کلرید کبالت است که در حالت خشک به رنگ آبی تیره و پس از جذب رطوبت به رنگ صورتی در می آید. کلرید کبالت را در حالت کلی به عنوان ماده ای سمی در نظر می گیرند، به همین جهت مصرف آن در برخی از مناطق از جمله اروپا ممنوع است.
کاربردهای سیلیکاژل :
در بیشتر موارد رطوبت باعث رشد کپک و فساد می شود و می تواند به اقلام الکترونیکی آسیب برساند یا تجزیه مواد شیمیایی مانند قرص های ویتامین را تسریع بخشد. با قرار دادن بسته های این ماده در محصولات می توان آن ها را برای مدت طولانی تری نگه داشت. همچنین می توان از آن برای خشک کردن تجهیزات الکترونیکی مانند تلفن های همراه که به طور تصادفی در معرض رطوبت قرار گرفتند، استفاده کرد. در ادامه سایر کاربردهای آن را در صنایع مختلف بررسی خواهیم کرد.
کاربرد صنعتی:
این ماده برای خشک کردن هوا در سیستم های هوا فشرده صنعتی کاربرد دارد. در واقع هوای خروجی کمپرسور، در بستری از دانه های ژل سیلیکا جریان می یابد. به همین دلیل از این سیستم برای خشک کردن هوای فشرده در لوکوموتیوهای قطار استفاده می کنند. در قطار تراکم و یخ در لوله های هوای ترمز می تواند باعث خرابی ترمز شود.
کروماتوگرافی:
این ماده از گذشته برای کاربردهای کروماتوگرافی از جمله کروماتوگرافی فلش، در سنتز آلی و برای بسته بندی برای ستون های مورد استفاده در کروماتوگرافی مایع و گاز استفاده می شود. این ماده را می توان به عنوان ماده کروماتوگرافی پس از اطلاح شیمیایی سطح ذرات استفاده کرد.
ترانسفورماتور:
این ماده در ترانسفوماتورهای تنفسی برای کنترل سطح رطوبت و جلوگیری از ورود آن به تجهیزات استفاده می شود. معمولا برای حفاظت از روغن ترانسفوماتور در برابر رطوبت کاربرد دارد. عملکرد اصلی آن در این دستگاه ها، کنترل رطوبت است.
صنایع غذایی:
این ماده برای کاربردهای غذایی ایمن است. درصد مجاز کاربرد آن در این صنعت 2-5 درصد است.
می توان سیلیکاژل پودری را در مواد غذایی پخته شده، ادویه ها، شکلات ها، مواد غذایی بسته بندی و غیره استفاده کرد.
صنایع دارویی:
این ترکیبات با حذف رطوبت، ایمنی داروها را فراهم می کنند و از خرابی و فساد آنها پیش از تاریخ انقضا، جلوگیری می کند.
آن را می توان در بسته بندی ویتامین ها، مکمل های غذایی و قوطی های داروها یافت.
سیلیکاژل برای گل:
برای خشک کردن گل ها می توان از نوع گرانوله آن بهره برد. این ماده با جذب رطوبت از تغییر رنگ و آسیب به گل ها جلوگیری می کند. معمولا برای خشک کردن گل ها توسط این ماده به 2 تا 7 روز زمان احتیاج داریم.
سایر کاربردها:
از این ماده برای:
- خشک کن های هوای فشرده
- خشک کردن گاز
- خشک کن شیمیایی مانند سولفات کبالت (خرید سولفات کبالت)
- محافظت از کالاهای بسته بندی شده غیر مصرفی
- در بطری های داروها و ویتامین ها
- اسباب بازی ها
- بسته بندی مواد غذایی خشک
- جیب کت ها
- ویترین موزه ها برای حفظ آثار
- جعبه های تلفن همراه
- دوربین های جدید
- کیف ها و کفش ها
استفاده می کنند.
عملکرد سیلیکاژل در رطوبت گیری
در ویدئوی زیر آزمایش نحوه عملکرد این محصول در خشک کردن و رطوبت گیری کاغذ نشان داده شده است.
معایب و مزایای سیلیکاژل:
قدرت جذب بالا، فرایند ساده، مصرف انرژی و هزینه کم و کیفیت بالا از مزایای ژل سیلیکا است. همچنین غیر قابل اشتعال بودن، جذب رطوبت تا 40% وزن خود، استفاده مجدد بعد از گرم کردن، ماده ای بی اثر، بسته بندی راحت و اندازه های مختلف برای کاربردهای مختلف از دیگر مزایای این محصول است.
| مزایا | معایب |
| غیر سمی | بلع آن باعث تهوع و استفراغ |
| غیر قابل اشتعال | عدم تجزیه در بدن |
| قدرت جذب بالا | کم آبی بدن |
| بازسازی آسان | – |
| هزینه پایین | – |
| فرایند ساده | – |
| مصرف انرژی کم | – |
| کیفیت بالا | – |
روش احیا:
این ماده پس از جذب رطوبت تا 40 درصد وزن خود، اثر خود را از دست می دهد؛ اما می توان آن را بازیابی و مجددا به کار برد. برای احیا مجدد آن لازم است کریستال های آن را روی یک صفحه پخش کنید و به مدت 15 دقیقه در فر از قبل گرم شده با دمای 79.4ºC قرار دهید.
آیا سیلیکاژل سمی است؟
این ماده از نظر شیمیایی بی اثر است و تداخلی در محصولات ایجاد نمی کند؛ در بدن تجزیه نشده و باعث مسمومیت نمی شود. اما بدانید مصرف این ماده، با توجه به عدم تجزیه در بدن می تواند باعث خفگی شود. برخی از تولیدکنندگان در هنگام ساخت این ماده از کلرید کبالت استفاده می کنند، که ماده ای سمی است. کم آبی ناشی از بلع این ماده باعث تحریک گلو و بینی، معده درد، حالت تهوع، استفراغ انسداد روده و یبوست می شود.
حالت تهوع و استفراغ ناشی از بلع ژل سیلیکا آبی با پوشش کلرید کبالت بسیار شدید بوده و لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید.
بازار خرید و فروش سیلیکاژل:
ارزش بازار جهانی این ماده در سال 2022 برابر با 550 میلیون دلار بوده و پیش بینی می شود تا سال 2031 به 756 میلیون دلار برسد و رشد 3.6 درصدی داشته باشد. عامل رشد بازار جهانی این ماده را می توان افزایش تقاضا از سوی صنایع داروسازی، پتروشیمی و نفت و گاز دانست. همچنین انتظار می رود به دلیل پایداری شیمیایی و ماهیت غیر سمی این ماده با افزایش تقاضا از سوی صنعت بسته بندی روبه رو باشیم. البته دسترسی به جایگزین هایی مانند زغال چوب فعال، خاک رس فعال و غیره می تواند باعث ایجاد مانع در مسیر رشد بازار جهانی شود.
از نظر درآمد بازار جهانی آمریکای شمالی بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. که دلیل آن را می توان افزایش پذیرش این ترکیب در صنایع مختلف پتروشیمی، داروسازی و بسته بندی دانست. بازار اروپا نیز از نظر درآمد سهم قابل توجهی را به خود اختصاص داده است و انتظار می رود تا 10 سال آینده شاهد رشد قابل توجهی در آن باشیم. پیش بینی می شود بیشترین رشد را در سال های پیش رو در آسیا و اقیانوسیه به دلیل حضور کشورهایی از جمله چین و ژاپن داشته باشیم.
سیلیکاژل را از کجا بخریم؟
این رطوبت گیر معروف با توجه به مزایا و ویژگی های منحصر به فردی که دارد، در انواع و اندازه های مختلف برای کاربردهای تجاری متنوع به راحتی در دسترس است. از این رو فروشگاه آنلاین شیمی استور اقدام به فروش این ماده به صورت جزئی، با کیفیت عالی و قیمت مناسب کرده است. شما مشتریان عزیز می توانید برای تهیه این محصول در گرید خوراکی و صنعتی با کارشناسان ما در واحد فروش تماس حاصل فرمایید.
MSDS و نکات ایمنی
قبل از استفاده از این ماده حتما نکات ایمنی را مطالعه و رعایت کنید.
- در صورت استنشاق ممکن است باعث سرطان شود.
- پس از استنشاق بلافاصله هوای تازه تنفس کرده و در صورت نیاز به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت تماس با پوست، بلافاصله آن محل را با آب و صابون شستشو دهید.
- در صورت بلع، مقدار زیادی آب بنوشید تا وارد معده شود و دفع شود. اگر حالت تهوع یا استفراغ داشتید حتما به پزشک مراجعه کنید.
- این محصول در بدن تجزیه نمی شود، به دلیل شکل ظاهری که دارد ممکن است باعث خفگی شود.
- اگر حاوی کلرید کبالت باشد سمی است، و می تواند باعث حالت تهوع و استفراغ شود.
- برای موجودات آبزی مضر بوده و در طولانی مدت اثرات مخربی روی محیط زیست می گذارد.
- قابلیت احتراق ندارد.
- نباید در تماس مستقیم با محصولات باشد.
- دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شود.
کودکان ممکن است ژل سیلیکا موجود در بسته بندی ها را با آب نبات یا اسباب بازی اشتباه گرفته و آن را بخورند. گاهی بزرگسالان ممکن است، این بسته ها را با نمک یا شکر اشتباه بگیرند. اگرچه این ماده آسیبی به شما نمی رساند، اما مجوزی برای مصرف آن نیست. هیچ ارزش غذایی نداشته و مصرف زیاد آن باعث انسداد روده می شود. با رعایت نکات ایمنی خطرات ناشی از این محصول را به حداقل برسانید.
جمع بندی:
- ژل سیلیکا ماده ای شیشه ای و نیمه شفاف است.
- به عنوان شاخصی برای میزان رطوبت زدایی و جذب رطوبت در یک ظرف استفاده می شود.
- پس از جذب رطوبت به رنگ صورتی تغییر رنگ می دهد.
- در صنعت برای خشک کردن گازها، هوای فشرده، بسته بندی مواد غذایی خشک و غیره کاربرد دارد.
- برای جذب رطوبت و جلوگیری از آسیب به آثار و محصولات در موزه ها و ویترین مغازه ها استفاده می شود.
- در صورت داشتن کلرید کبالت در ترکیبات خود، سمی است و باعث تهوع و استفراغ می شود.
- این محصول را باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری کرد.
سوالات متداول
سیلیکاژل نارنجی چیست؟
یکی از انواع رایج این ماده رنگ نارنجی آن است، که پس از جذب رطوبت به رنگ سبز تغییر رنگ می دهد.
سیلیکاژل بی رنگ چیست؟
این ماده در اصل بی رنگ است و آن را با افزودن شاخص هایی به رنگ های مختلف تبدیل می کنند. این نوع نیز دارای خواص رطوبت گیر است و به عنوان جاذب رطوبت مورد استفاده قرار می گیرد.
سیلیکاژل آبی را از کجا بخریم؟
این ماده را می توان از شرکت های خرید و فروش مواد شیمیایی تهیه کنید. فروشگاه آنلاین شیمی استور یکی از این شرکت ها است که می توانید این محصول را با کیفیت عالی و قیمت مناسب تهیه کنید.
کاربرد سیلیکاژل آبی در گل ها چیست؟
این ماده به عنوان جاذب رطوبت برای خشک کردن گل ها مورد استفاده قرار می گیرد. برای خشک کردن گل ها، گل ها را در ظرف قرار داده و آن را با این محصول بپوشانید.
انواع سیلیکاژل کدامند؟
این ماده در انواع، رنگ ها و اندازه های مختلف وجود دارد و رایج ترین رنگ های آن شامل آبی، نارنجی و سفید است.
اصلانی –
سلام
تماس مستقیم محصولات چوبی با بسته های سیلیکاژل موجب ترک خوردن چوب خواهد شد؟
شیلا عقیلی –
سلام، استفاده از بسته های سیلیکاژل در بسته بندی محصولات چوبی باعث ترک خوردن چوب نمی شود. اما اگر سیلیکاژل به صورت مستقیم روی چوب قرار گیرد، می تواند باعث مشکلاتی نظیر کاهش کیفیت، ایجاد تغییر رنگ و بافت و خرابی سطح چوب شود. از این رو برای جلوگیری از بروز این مشکلات، توصیه می شود از تماس مستقیم سیلیکاژل با سطوح چوبی خودداری نمایید.
میرزاخانی –
در صورتی که روی تلفن همراه آب ریخته بشه میشه با این محصول خشکش کرد؟ چه مقدار باید استفاده بشه؟
شیلا عقیلی –
بله، این محصول خاصیت جذب رطوبت دارد و برای خشک کردن تلفن همراه هم استفاده می شود. برای این منظور تلفن همراه را به طور کامل داخل ظرف حاوی سیلیکاژل فرو ببرید و چند ساعتی در همین حالت قرار دهید.
فرهاد –
سلام و وقت بخیر
آیا سیلیکاژل بی رنگ یا بدون اندیکاتور هم موجود می کنید یا خیر؟
شیلا عقیلی –
سلام وقت شما هم بخیر، لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره های موجود در سایت تماس حاصل فرمایید.
صفوی زاده –
این محصول تاریخ انقضا دارد؟
شیلا عقیلی –
خیر، سیلیکاژل تاریخ انقضا ندارد و در صورت اشباع شدن آن با رطوبت می توانید آن را خشک و مجدد استفاده نمایید.
مرتضی –
سلام، من یه سرویس نقره دارم ولی مدتی که ازش استفاده نمی کنم سیاه میشه، سوال کردم بهم گفتن می تونم از سیلیکاژل استفاده کنم میشه راهنمایی کنید کدوم نوع و مدلش برای اینکار مناسبه؟
شیلا عقیلی –
سلام، برای حفاظت از زیورآلات نقره ای می توانید از گرانوله یا پودر سیلیکاژل آبی استفاده نمایید.
رضایی –
برای نگهداری عکس های قدیمی در آلبوم عکس می تونم از این ماده استفاده کنم؟
شیلا عقیلی –
بله، برای نگهداری تصاویر و حتی اسناد مهم می توانید چند بسته سیلیکاژل در بین آنها قرار دهید تا از آنها در برابر رطوبت حفاظت نمایید.
مهتاب –
چجوری از این ماده به عنوان بستر گربه استفاده کنیم؟
شیلا عقیلی –
از سیلیکاژل به تنهایی یا به همراه مواد سنتی تر به عنوان جاذب رطوبت برای بستر گربه استفاده می کنند.
بهرام –
سلام، داخل بعضی از قوطی های دارو بسته های کوچکی با نام سیلیکاژل وجود دارد کاربرد آنها در داروها چیست؟
شیلا عقیلی –
سلام، به طور کلی کاربرد اصلی سیلیکاژل به عنوان جاذب رطوب و خشک کننده است، در قوطی های داروها نیز برای همین منظور مورد استفاده قرار می گیرد.