پتاسیم هیدروکسید | پتاس پرک

پتاسیم هیدروکسید (potassium hydroxide) با نام دیگر پتاس سوزآور ترکیبی غیر آلی است که مانند سدیم هیدروکسید، یک باز پایه اولیه قوی است و به دلیل ماهیت سوزاننده و واکنش پذیری بالایی که دارد در صنعت بسیار مورد توجه است. این ماده به شکل پودر سفید رنگ با خلوص 90 درصد در گرید صنعتی، در شیمی استور ارائه می شود. پتاسیم هیدروکسید بسیار خطرناک و خورنده است و به عنوان پیش ساز صابون های نرم و مایع مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در صنایع غذایی به منظور تنظیم کننده pH و یک تثبیت کننده استفاده می شود. محلول این ماده، به شکل محلول آبی شفافی ظاهر می شود و برای فلزات به شدت خورنده است. به دلیل خاصیت غیر قابل اشتعال خود در تولید مواد شیمیایی، پالایش نفت و ترکیبات تمیز کننده کاربرد دارد.

خرید پتاسیم هیدروکسید (پتاس):

برای خرید پتاس و سایر ترکیبات شیمیایی به سایت شیمی استور مراجعه نمایید. شیمی استور ارائه دهنده ی محصولات شیمیایی به صورت آنلاین و جزئی با نازلترین قیمت و بالاترین کیفیت است. 

پتاسیم هیدروکسید چیست؟

ترکیبی شیمیایی و معدنی با فرمول KOH که به صورت پودر سفید رنگ و بدون بو موجود است و پایداری حرارتی بالایی دارد و به همین علت نقطه ذوب آن بسیار پایین است.به شدت جاذب آب است و وقتی در تماس با هوا قرار بگیرد رطوبت هوا را جذب می کند. در آب محلول بوده و انحلال آن در آب به شدت اگزوترمیک است. به محلول آبی غلیظ این ترکیب lye می گویند. ساختار آن به صورت کریستال های رومبوهیدرال و مشابه نمک سدیم کلرید است. به صورت دهیدرات، مونو هیدرات، دی هیدرات و تترا هیدارت وجود دارد. هیدراته شدن آن در تماس با رطوبت صورت می گیرد.

این ماده کاربردهای صنعتی و خانگی بسیاری دارد؛ شاید بتوان مهم ترین دلیل کاربرد این ترکیب را در طیف وسیعی از صنایع، خاصیت قلیایی و واکنش شدیدی که با اسیدها دانست. از کاربردهای این ماده می توان به عنوان پیش ماده تولید مواد شیمیایی دیگر، تولید صابون، به عنوان الکترولیت و صنایع غذایی اشاره کرد.

پتاسیم هیدروکسید مایع:

محلول آبی KOH در واقع یک مایع معدنی بی رنگ است که به عنوان یک باز قوی شناخته می شود.

خواص فیزیکی و شیمیایی:

در جدول زیر برخی از خواص این ماده را مشاهده می کنید.

روش تولید پتاسیم  هیدروکسید:

برای تهیه این ماده می توان دو روش را به کار برد که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد. 

روش اول:

در گذشته این ترکیب را از واکنش کربنات پتاسیم به محلول غلیظ هیدروکسید کلسیم تهیه می کردند. واکنش متاتز نمک منجر به رسوب کربنات کلسیم جامد می شود و هیدروکسید پتاسیم در محلول باقی می ماند:

Ca(OH)₂ + K₂CO₃ → CaCO₃ + 2KOH

فیلتراسیون کربنات کلسیم رسوب شده و جوشاندن محلول، هیدروکسید پتاسیم می دهد. این روش تولید هیدروکسید پتاسیم تا اواخر قرن نوزدهم غالب بود، تا وقتی که با روش فعلی الکترولیز محلول های کلرید پتاسیم جایگزین شد.

روش دوم:

در این روش از الکترولیز استفاده می شود و در این واکنش پتاسیم کلرید در حضور آب، طی فرآیند الکترولیز منجر به تولید پتاسیم هیدروکسید می شود. 

2KCl + 2H₂O → 2KOH + Cl₂ + H₂

گاز هیدروژن به عنوان محصول جانبی در کاتد و کلر در آند تشکیل می شود و در این فرآیند باید محیط آند و کاتد از هم جدا شود.

تیتراسیون پتاس:

در ویدئوی زیر روش کامل تیتراسیون پتاس و پیدا کردن درصد خلوص این محصول شرح داده شده است. لطفا ویدئو را تا انتها با دقت ببینید زیرا فرمول های محاسبه در بخش های انتهایی ویدئو قرار دارند:

واکنش های پتاسیم هیدروکسید:

همانطور که پیشتر گفته شد این ماده به دلیل واکنش پذیری بالایی که با اسیدها دارد، در صنعت بسیار مورد توجه است. در ادامه برخی از واکنش های مهم این ترکیب را خواهید دید. 

حلالیت و خواص جذب کنندگی آب:

حدود 121 گرم از پتاس در 100 میلی لیتر آب در دمای اتاق حل می شود. مقدار حلالیت این ترکیب نسبت به سدیم هیدروکسید (خرید سود مایع) کمتر است و بنابراین بر اساس وزن مولی، حلالیت NaOH نسبت به KOH بیشتر است. الکل های با وزن مولکولی کمتر مانند اتانول، متانول و پروپانول ها نیز حلال های بسیار خوبی برای این ترکیب هستند. به عنوان مثال واکنش آن با متانول به صورت زیر است:

KOH + CH₃OH → CH₃OK + H₂O

به عنوان نوکلئوفیل در شیمی آلی:

این ترکیب به عنوان منبع هیدروکسید عمل می کند. هیدروکسید یک نوکلئوفیل بسیار قوی است که به پیوندهای قطبی در ترکیبات آلی و معدنی حمله می کند و با آن ها واکنش می دهد. واکنش صابونی شدن نیز طی همین فرآیند انجام می گیرد:

KOH + RCOOR’ → RCOOK + R’OH

زمانیکه R یک ترکیب بلند زنجیر باشد، محصول حاصل صابون پتاسیم نامیده می شود. با کمک این صابون، چربی های روی پوست به گلیسیرین تبدیل می شود.

واکنش با ترکیبات معدنی:

این ترکیب مکمل واکنش پذیری اسیدها است و به اکسید کننده ها حمله می کند؛ بنابراین SiO₂­ مورد حمله آن قرار می گیرد تا سیلیکات محلول پتاسیم را تولید کند. همچنین پتاس با دی اکسید کربن واکنش می دهد و بی کربنات پتاسیم تولید می کند.

KOH + CO₂ → KHCO₃

واکنش با اسید هیدروکلریک:

اسید هیدروکلریک با هیدروکسید پتاسیم واکنش داده و کلرید پتاسیم و آب می دهد. معادله یونی خالص برای این واکنش اسید-باز، تشکیل آب از کاتیون هیدروژن و آنیون هیدروکسید را نشان می دهد.

HCl + KOH = KCl + H2O

واکنش با اسید سولفوریک:

هیدروکسید پتاسیم برای تولید سوخت بیودیزل استفاده می شود. اسید سولفوریک و هیدروکسید پتاسیم از بسیاری جهات متفاوت هستند؛ یکی اسید مایع و دیگری باز جامد است. با این حال، هنگامی که آنها مخلوط می شوند، دو ترکیب مفید آب و سولفات پتاسیم – تشکیل می دهند که از ترکیبات اصلی خود بی خطرتر هستند.

KOH + H2SO4 = K2SO4 + H2O

واکنش پتاسیم هیدروکسید با آب:

معادله ی این واکنش به شرح زیر است:

KOH(s) + K ^–(aq) + OH^– (aq)

طرز تهیه محلول پتاسیم هیدروکسید:

برای ساخت محلول این ماده، این ترکیب را با آب خالص در یک بشر حل کنید. در صورت نیاز محلول را به بطری معرف منتقل کنید و با برچسبی آن را مشخص کنید.

کاربردهای پتاسیم هیدروکسید:

این ماده کاربردهای صنعتی و خانگی بسیاری دارد که در ادامه هر کدام از آنها را بررسی خواهیم کرد. 

پیش ماده تولید انواع ترکیبات پتاسیم:

بسیاری از نمک های پتاسیم با واکنش های خنثی سازی شامل KOH تهیه می شوند. نمک های پتاسیم کربنات، سیانید، پرمنگنات، فسفات و سیلیکات های مختلف با درمان اکسیدها یا اسیدها با KOH آماده می شوند. حلالیت زیاد فسفات پتاسیم در کودها مطلوب است.

کاربرد در شوینده ها:

برای استفاده از هیدروکسید پتاسیم به عنوان یک عامل تمیز کننده، باید قبل از حل شدن در آب با سورفکتانت ها و سایر منابع قلیایی ترکیب شود. مایع یا جامد حاصل را می توان برای حذف بیشتر آلاینده ها از سطوح مختلف استفاده کرد.

این ماده به دلیل خاصیت پاک کنندگی استثنایی خود می تواند در فرمولاسیون صابون های مایع، شامپوها، لوسیون ها، اسپری های مو و پاک کننده ها نیز استفاده شود. در کاربردهای صنعتی بیشتر از این ترکیب به عنوان پاک کننده زهکشی و پاک کننده بتن استفاده می شود و می توان از آن به عنوان پاک کننده فر نیز استفاده کرد.

تولید صابون:

همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، از این ترکیب برای تولید صابون پتاسیم استفاده می شود؛ این صابون ها نرم تر از انواع دیگر صابون ها هستند. 

به دلیل نرمی و حلالیت بیشتر این صابون ها به آب کمتری برای مایع شدن نیاز دارند و به همین دلیل می توانند پاک کنندگی بیشتری نسبت به صابون های مایع سدیم باشند.

صنایع آرایشی:

برخی از کرم‌های ناپدید شونده که اغلب به آنها فوم می‌گویند از کربنات یا بی کربنات به عنوان قلیایی استفاده می‌کنند. این امر باعث آزاد شدن دی اکسید کربن در طی فرآیند تولید می شود. استفاده از هیدروکسیدها به عنوان قلیایی از این مشکل جلوگیری کرد و هیدروکسید پتاسیم به یک ماده مورد علاقه در بسیاری از فرمولاسیون های کرم ناپدید کننده تبدیل شد. این ترکیب در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی و مراقبت از پوست جهت تثبیت pH استفاده می شود. pH طبیعی پوست کمی اسیدی است معمولاً بین 4.5-5.75 است. البته این ماده در فرایند تولید ستیل الکل که ترکیبی موثر در محصولات آرایشی و بهداشتی است، حضور دارد؛ برای خرید ستیل الکل با قیمت مناسب و کیفیت عالی با کارشناسان ما در بخش فروش تماس بگیرید.

هیدروکسید پتاسیم خوراکی در صنایع غذایی:

در محصولات غذایی، این ماده به عنوان غلظت دهنده به غذاها، تنظیم کننده pH، و همچنین تثبیت کننده غذاها عمل می کند. FDA آن را به عنوان یک ماده غذایی ایمن مطابق با استانداردهای روش استفاده از آن معرفی می کند.

به عنوان الکترولیت در باتری ها:

محلول پتاسیم هیدروکسید به عنوان محلول الکترولیت در باتری های قلیایی بر پایه نیکل-کادمیوم، نیکل- هیدروژن و دی اکسید منگنر-روی استفاده می شود. محلول های KOH به محلول های NaOH معمولا ترجیح داده می شود، زیرا محلول های آن ها رساناتر هستند.

باتری های نیکل-هیدرید فلز در تویوتا پریوس از مخلوطی از محلول پتاس و سود استفاده می کنند؛ همچنین در باتری های نیکل- آهن نیز از این محلول استفاده می شود.

صنایع دارویی:

هیدروکسید پتاسیم (KOH) در صنایع پزشکی به عنوان یک معرف روش های کیفی جهت تشخیص عناصر قارچی در نمونه های بالینی با بررسی میکروسکوپی استفاده می شود. این ترکیب به طور گسترده در تهیه مانت مرطوب نمونه‌های بالینی مختلف برای تجسم میکروسکوپی قارچ‌ها و عناصر قارچی در پوست، مو، ناخن و حتی ترشحات واژن استفاده می‌شود و تحمل پذیری در درمان زگیل کاربرد دارد.

هیدروکسید پتاسیم در کشاورزی:

این به عنوان منبع کود برای محصولاتی که به یون های کلرید حساس هستند، استفاده می شود. هیدروکسید پتاسیم سطح پتاسیم را به خاک اضافه می کند و در نتیجه مواد مغذی موجود برای رشد گیاه را افزایش می دهد.

این ترکیب باعث جذب دی اکسید کربن مورد نیاز برگ ها  جهت فتوسنتز می شود.

سایر کاربردها:

این ماده در تولید پتاسیم سولفیت نیز استفاده می شود، برای خرید پتاسیم سولفیت با بهترین کیفیت و قیمت به سایت شیمی استور مراجعه فرمایید. شیمی استور ارائه دهنده ی محصولات شیمیایی، به صورت آنلاین و جزئی با بهترین کیفیت و قیمت است. 

خرید و فروش پتاسیم هیدروکسید:

بازار خرید و فروش جهانی پتاس در سال 2022 حدودا 1.8 میلیارد دلار بوده و پیش بینی می شود تا سال 2030 به 2.5 میلیارد دلار برسد. بازار این ماده بر اساس نوع (مایع و جامد)، کاربرد و منطقه ی جغرافیایی به بخش های متنوعی تقسیم می شود. به طور کلی بازار این ماده به دلیل افزایش تقاضا محصولات پایدار و نوآورانه و پذیرش گسترش فناوری ادامه داشته است. همچنین بازار این ماده بر اساس کاربرد، کاربر نهایی و منطقه تولید کننده تقسیم بندی می شود. مهم ترین علت رشد آن، کاربرد گسترده آن در صنعت به عنوان پیش ماده مواد شیمیایی است، همچنین تولید باتری عامل دیگر رشد این ترکیب است.

پتاسیم هیدروکسید را از کجا تهیه کنیم؟

جهت تهیه و خرید پتاس سوز آور به سایت شیمی استور مراجعه نمایید. شیمی استور ارائه دهنده ی محصولات شیمیایی به صورت آنلاین و جزئی با بهترین قیمت و کیفیت است. 

MSDS، خطرات و نکات ایمنی پتاسیم هیدروکسید:

در صورت تماس با پوست (خورنده ، تحریک کننده)، تماس چشمی (محرک، خورنده)، بلع، استنشاق بسیار خطرناک است. میزان آسیب بافت بستگی به طول تماس دارد. تماس چشمی می تواند منجر به آسیب قرنیه یا کوری شود. تماس با پوست می تواند التهاب و تاول ایجاد کند. استنشاق گرد و غبار باعث تحریک دستگاه گوارش یا دستگاه تنفسی می شود که با سوزش، عطسه و سرفه مشخص می شود. قرار گرفتن در معرض شدید بیش از حد می تواند باعث آسیب ریه، خفگی، بیهوشی یا مرگ شود. التهاب چشم با قرمزی، آبریزش و خارش مشخص می شود. التهاب پوست با خارش، پوسته پوسته شد، قرمزی یا گاهی اوقات تاول مشخص می شود.

جمع بندی:

پتاس ترکیبی معدنی و یک باز قوی به شکل پودر سفید رنگ و بی بو است. این ماده به عنوان یک باز بسیار قوی کاربردهای بسیاری در کاربردهای خانگی و صنعتی دارد. از جمله صنایع مورد توجه می توان به صنایع دارویی، شوینده، آرایشی و بهداشتی، تولید صابون، صنایع غذایی و کشاورزی اشاره نمود. البته این ماده ترکیبی خورنده و بسیار خطرناک است و توصیه می شود پیش از کار با آن برگه اطلاعات ایمنی مربوط به آن را مطالعه نمایید. برای خرید پتاس (پتاسیم هیدروکسید) با قیمت مناسب و کیفیت عالی به شیمی استور مراجعه نمایید و سفارش خود را به صورت آنلاین ثبت نمایید. 

سوالات متداول:

پتاسیم هیدروکسید چیست؟

ترکیبی غیر آلی با نام دیگر پتاس سوز آور و فرمول شیمیایی KOH که به صورت جامد سفید رنگ و بدون بو وجود دارد، پتاسیم هیدروکسید نام دارد.

جرم مولی و Ph پتاسیم هیدروکسید چند است؟

جرم مولی این ماده 56.11 گرم بر مول و مقدار ph آن بین 10 الی 13 است و ماده ای به شدت قلیایی به حساب می آید.

قیمت پتاسیم هیدروکسید و شرایط خرید آن به چه صورت است؟

برای اطلاع از قیمت و شرایط خرید این ماده با کارشناسان ما در شیمی استور در ارتباط باشید تا خریدی ایمن و آسان را تجربه کنید.

پتاسیم هیدروکسید چه کاربردی برای پوست دارد؟

این ماده در محصولات آرایشی و بهداشتی به عنوان تثبیت کننده ph محصول عمل می کند؛ همچنین یکی از اجزا اصلی و مهم فرمولاسیون محصولات مراقبت از پوست به حساب می آید.

خطرات پتاسیم هیدروکسید چیست؟

این ماده یک باز پایه و بسیار قوی است، به همین دلیل به شدت خطرناک و خورنده است؛ لازم است پیش از کار با آن برگه اطلاعات ایمنی را به دقت مطالعه کنید.