ترکیبی که از نظر نام و کاربرد نامی مشابه نیترات سدیم دارد و به عنوان نگهدارنده در گوشت های فرآوری شده مانند سالامی، هات داگ و بیکن استفاده می شوند، نیتریت سدیم (Sodium nitrite) نام دارد. این ترکیب در دسته مواد معدنی قرار دارد و کاملا محلول در آب است. جزء مواد جاذب رطوبت است و به لحاظ صنعتی، مهم ترین نمک نیتریت محسوب می شود. این ماده پیش ماده ترکیبات آلی در داروسازی، رنگ ها و تولید سموم دفع آفات نیز هست.
خرید نیتریت سدیم:
برای خرید سدیم نیتریت با کیفیت عالی و قیمت مناسب با کارشناسان مجرب شیمی استور تماس حاصل فرمایید؛ همچنین می توانید به صورت آنلاین در هر ساعت شبانه روز سفارش خود را ثبت نمایید. با شیمی استور خرید ایمن و راحت را تجربه کنید.
نیتریت سدیم چیست؟
نیتریت سدیم (Sodium nitrite) یک ترکیب معدنی با فرمول شیمیایی NaNO2 است که به صورت پودر کریستالی سفید تا زرد رنگ در دو گرید صنعتی و خوراکی وجود دارد. این ترکیب معدنی در آب بسیار محلول است، به عنوان افزودنی غذایی در بیشتر غذاهای فراوری شده حضور دارد. البته کاربرد آن در اینجا تمام نمی شود و از آن در صنایع مختلف بهره می برند. این ماده دارای pH تقریبی 9 است و با این وجود ترکیبی قلیایی به حساب می آید.
خواص فیزیکی و شیمیایی:
این ترکیب اشتعال ناپذیر است؛ اما به سوزاندن مواد اشتعال پذیر کمک می کند. برای محیط زیست مضر و تا حدودی سمی است. سوختن مواد حاوی این ترکیب موجب انتشار گازهای سمی می شود.
| ساختار |  |
| فرمول مولکولی | NaNO2 |
| CAS NO | 7632-00-0 |
| E Number | E250 |
| جرم مولکولی | 68.99 g/mol |
| چگالی | 2.17 g/cm3 |
| نقطه ذوب | 271ºC |
| حلالیت | کاملا محلول در آمونیاک
محلول در آب، متانول، اتانول کم محلول در دی اتیل اتر |
روش تهیه
تولید صنعتی این ترکیب فرآیندی است که به دو صورت انجام می شود:
- احیای نمک های نیترات
- اکسیداسیون نیتروژن اکسیدها
در یک روش از نیترات سدیم مذاب به عنوان نمک و سرب به عنوان اکسید کننده استفاده می شود، در روش دیگر که معمول تر است از آهن برای کاهش نیترات استفاده می کنند. یکی از بهترین راه ها برای تولید این ترکیب واکنش کاتالیزوری اکسید نیتروژن در محلول قلیایی است. میزان محصول و شرایط واکنش در این روش بستگی به اکسید نیتروزن مصرف شده، نوع اکسید کننده و کنترل عوامل مختلف واکنش دارد.
کاربردهای نیتریت سدیم
این ترکیب کاربردهای بسیاری در صنایع داروسازی، غذایی و شیمیایی دارد که در ادامه بررسی خواهیم کرد.
صنایع شیمیایی:
کاربرد اصلی این ماده برای تولید صنعتی ترکیبات اورگانو نیتروژن است. این واکنشگر برای تبدیل آمین ها به ترکیبات دی آزو استفاده می شود و ترکیبات دی آزو در تولید رنگ های دی آزو استفاده می شود. این ماده در انواع کاربردهای متالوژی، برای فسفاته کردن و قلع زدایی استفاده می شود. همچنین این ماده یک بازدارنده موثر در خورندگی است و به عنوان افزودنی در گریس های صنعتی، به عنوان محلول در سیستم های خنک کننده حلقه بسته و در حالت مذاب به عنوان محیط انتقال حرارت استفاده می شود. از سوی دیگر از این ترکیب برای تولید صنعتی بنزو تری آزول که یک بازدارنده ی خوردگی است، استفاده می کنند؛ می توانید برای خرید بنزو تری آزول با کیفیت عالی با کارشناسان ما در شیمی استور در ارتباط باشید.
دارویی:
دارو نیتریت سدیم، یک داروی موثر در مسمومیت با سیانید است و به همراه تیوسولفات استفاده می شود. این ماده در فهرست داروهای ضروری سازمان بهداشت جهانی قرار دارد.
غذایی:
از این ماده جهت افزایش سرعت پخت گوشت و ایحاد رنگ صورتی در آن استفاده می شود. همچنین به علت خواص ضد میکروبی به عنوان نگهدارنده مورد استفاده قرار می گیرد.
همچنین یک آنتی اکسیدان مهم در مواد غذایی است. از اکسیداسیون لیپید که منجر به خشکی می شود جلوگیری می کند. به طور کلی می توان کاربرد آن را در مواد غذایی را بهبود رنگ و مزه، خواص ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی دانست.
مزایا، عوارض و مضرات:
این ماده یک ترکیب سمی است و مصرف آن در دوز پایین می تواند باعث مرگ شود. از سال 2019 سایت eBay فروش این ترکیب را به عنوان ماده شیمیایی را ممنوع کرد. نیتریت ها به طور طبیعی در سبزیجات وجود ندارند؛ با این وجود نتایج نشان داده این ماده در سبزیجاتی مانند کاهو، اسفناج، کلم و غیره حضور دارد. جوشاندن این سبزیجات میزان نیترات را کاهش می دهد. بر طبق تحقیقات افزودن نیتریت به گوشت باعث ایجاد مواد سرطان زا مانند نیتروزامین ها می شود؛ بنابراین می توان گفت این ماده باعث ایجاد سرطان می شود. در جدول زیر برخی از مزایا و معایب آن را مشاهده می نمایید.
| مزایا | معایب |
| بسیار محلول در آب | حدودا سمی |
| آنتی اکسیدان مهم | مضر برای محیط زیست |
| دارای خواص ضد میکروبی | کمک به سوزاندن مواد اشتعال پذیر |
| – | سرطان زا |
خرید و فروش نیتریت سدیم
بیشترین مصرف این ترکیب در صنایع غذایی است و با توجه به افزایش جمعیت و در راستای آن افزایش تقاضا برای مواد غذایی، نیاز به این ترکیب نیز افزایش می یابد. همچنین نقش مهمی در صنعت نساجی دارند. با توجه به اینکه انتظار می رود صنعت نساجی طی چند سال آینده به سرعت رشد کند، پیش بینی می شود بازار جهانی خرید نیتریت سدیم و همچنین فروش آن نیز در طی سال های 2020-2030 رشد قابل توجهی داشته باشد. از طرفی در آمریکای شمالی در طی 50 سال گذشته، تولید گوشت 2.5 برابر شده است. بنابراین این منطقه پیشرو در تقاضای این ماده است. همچنین انتظار می رود منطقه آسیا و اقیانوسیه سریع ترین رشد را در بازار این ترکیب داشته باشند.
نیتریت سدیم را از کجا تهیه کنیم؟
برای خرید نیتریت سدیم با قیمت مناسب و کیفیت عالی به سایت شیمی استور مراجعه نمایید. شیمی استور ارائه دهنده ی محصولات شیمیایی به صورت آنلاین و جزئی با بهترین قیمت و کیفیت است.
MSDS و نکات ایمنی:
مانند سایر مواد شیمیایی، پیش از کار با این ترکیب هم لازم است نکات ایمنی را مطالعه کنید.
- ترکیبی سمی است.
- برای آبزیان بسیار مضر و خطرناک است؛ آن را در محیط زیست رها نکنید.
- در صورت بلع، دهان را بشویید و یک الی دو لیوان آب بنوشید و فورا با پزشک تماس بگیرید.
- تماس این ماده با چشم ها باعث آسیب جدی می شود، پس از تماس چشم را برای 15 دقیقه با آب فراوان بشویید.
- پس از استنشاق این ترکیب از محیط کار خارج و هوای تازه تنفس کنید.
- تماس این ماده با پوست نیز خطرناک است، پس از تماس آن ناحیه را با مقدار زیادی آب بشویید و به پزشک مراجعه کنید.
- برای خاموش کردن آتش این ماده از آب، فوم الکل مقاوم و مواد خاموش کننده خنک استفاده کنید.
با رعایت نکات ایمنی خطرات ناشی از کار با این ماده را کنترل کنید.
جمع بندی:
این ماده یک ترکیب غیر آلی با فرمول شیمیایی NaNO2 است که در صنایع غذایی به عنوان نگهدارنده مورد استفاده قرار می گیرد. البته از آن در صنایع دارویی و شیمیایی نیز بهره می برند. به طور کلی ترکیبی سمی است و لازم است پیش از کار با آن نکات ایمنی را مطالعه و رعایت کنید. خرید سدیم نیتریت با قیمت مناسب و کیفیت عالی به سایت شیمی استور مراجعه نمایید.
سوالات متداول
واکنش سدیم نیتریت با آب چگونه است؟
زمانی که این ماده در آب حل می شود محلول قلیایی را می سازد. این ماده در آب حل می شود و Ph آن کمی قلیایی خواهد بود زیرا HNO2 یک اسید متوسط است.
نیتریت سدیم خوراکی را در چه محصولاتی می توان یافت؟
این ماده در محصولاتی از جمله بیکن، گوشت گاو، ژامبون، هات داگ، سالامی و ماهی دودی حضور دارد. در این محصولات باعث ایجاد عطر و طعم متفاوت می شود و یک عامل ضد میکروبی به حساب می آید.
کاربرد سدیم نیتریت مایع چیست؟
شکل مایع این ماده که به صورت محلول شفاف بی رنگ تا زرد رنگ است، به عنوان یک نگهدارنده غذایی، ضد میکروب، ضد فشار خون، آنتی اکسیدان و پادزهر برای مسمومیت با سیانور استفاده می شود.
چه مقدار از نیتریت سدیم سمی است؟
معمولا دوز کشنده ی این ماده بین 1 تا 2.6 گرم تخمین زده شده است.
کاربرد پودر نیتریت سدیم چیست؟
این ماده به عنوان یک نگهدارنده ی معمولی در فراورده های گوشتی حضور دارد.
امیر –
سلام. این محصول سدیم نیتریت هست یا سدیم نیترات؟ در ضمن ممنون میشم در مورد روش صحیح دورانداختن سدیم نیتریت توضیحی بفرمایید.
شیلا عقیلی –
سلام این محصول نیتریت سدیم است. برای دور انداختن این ماده آن را در ظرف در بسته قرار دهید، آن را در فاضلاب نریزید و برای تنظیم pH مقداری هیپوکلریت کلسیم به آن اضافه کنید تا روی 7 باشد. این ماده برای آبزیان به شدت سمی است، از این رو برای دفع آن باید احتیاط کنید.
رضا –
سلام. من میتونم این محصول را به عنوان پادزهر مسمومیت با سیانور استفاده کنم؟ جدیدا شهرداری به سگ ها سیانور میده تا کشته شن. ممنون میشم راهنمایی کنید. امروز تو دستم یه سگ جون داد
شیلا عقیلی –
سلام، پادزهر های مسمومیت با سیانور شامل آمیل نیتریت، سدیم نیتریت و سدیم تیوسولفات هستند.
جواد –
سلام خسته نباشید. قیمت بروز هست؟
شیلا عقیلی –
سلام، بله
سهرابی –
با توجه به عوارض نیتریت سدیم آیا کاربرد آن در صنایع غذایی مجاز است؟
شیلا عقیلی –
بله اما محدویت هایی در خصوص مقدار مجاز این ماده وجود دارد. برای مثال برای ژامبون و فراورده های ماهیچه ای مقدار مجاز 200ppm، سوسیس 156ppm و بیکن 120ppm است.
هانیه الماسی –
سلام، نیتریت سدیم ایرانی موجود دارید؟
شیلا عقیلی –
سلام، لطفا برای اطلاع از موجودی و استعلام قیمت با کارشناسان ما در شیمی استور تماس بگیرید.
سهیلا –
کاربرد نیتریت سدیم در سوسیس چیست؟
شیلا عقیلی –
این ماده در صنایع غذایی، در فراورده های گوشتی به ویژه سوسیس مورد استفاده قرار می گیرد. از طرفی سم بوتولیسم سم رایج در فراورده های گوشتی است که با این ترکیب جلوی آن را می توان گرفت؛ همچنین این ماده باعث حفظ رنگ صورتی در محصولات گوشتی می شود.