یکی از رایج ترین اسیدهای چرب زنجیره بلند که از منابع آن می توان به چربی های گیاهی و حیوانی اشاره کرد، استئاریک اسید (stearic acid) نام دارد. در طبیعت این ماده معمولا به عنوان یک تری گلیسیرید یا چربی مخلوط با سایر اسیدهای زنجیره بلند و به عنوان استر یک الکل چرب وجود دارد. مخلوط تجاری این ماده حاوی مقادیر مساوی از این ماده و پالمیتیک و مقدار کمی اسید اولئیک است. در صنعت از این ماده برای ساخت شمع، لوازم آرایشی، صابون اصلاح، روان کننده و دارو بهره می برند. این ماده مانند روغن نارگیل در دسته ی اسیدهای چرب اشباع قرار می گیرد و به همین دلیل کاربردهای گسترده ای دارد.
خرید استئاریک اسید:
برای خرید استئاریک اسید با کیفیت عالی و قیمت مناسب از سایت شیمی استور اقدام به خرید نمایید. با شیمی استور محصولات شیمیایی مورد نظر خود را به صورت آنلاین سفارش دهید. همچنین می توانید قیمت به روز مواد شیمیایی را در سایت شیمی استور مشاهده نمایید.
استئاریک اسید چیست؟
اساسا استئاریک اسید (stearic acid) با نام های دیگر اسید استئاروفانیک و n-اکتادکانوئیک اسید، یک اسید چرب با زنجیر بلند اشباع 18 کربنی است. دارای فرمول شیمیایی CH3(CH2)16COOH یا C18H36O2، وزن مولکولی 284.5 گرم و نقطه ذوب 68.8 درجه سانتی گراد است. این اسید مفید خاصیت ضد التهابی، نرم کنندگی و مرطوب کنندگی قوی دارد.
در انواع چربی های حیوانی و گیاهی یافت می شود (چربی های حیوانی غنی تر هستند) و جز اصلی کره کاکائو و کره شی (shea-butter) به حساب می آید. جامد مومی شکل به رنگ سفید یا زرد کم رنگ با بو ملایم و محلول و شناور در آب است. این ماده در سه نوع غلظت متفاوت (غلظت های 37.5% ، 42.5% و 95%) برای کاربردهای گوناگون در صنعت، وجود دارد.
خواص فیزیکی و شیمیایی استئاریک اسید:
| ساختار |  |
| نام آیوپاک | اکتادکانوئیک اسید |
| فرمول مولکولی | CH3(CH2)16COOH یا C18H36O2 |
| cas number | 57-11-4 |
| وزن مولکولی | 284.5 گرم |
| مشخصات ظاهری | کریستال یا پودر سفید رنگ با بو مشخص |
| نقطه جوش | 383ºC |
| نقطه ذوب | 68.8ºC |
| دانسیته | 0.9408 g/cm3 در دمای 20ºC |
| pH | بین 5 الی 9 |
| حلالیت | نامحلول در آب، به مقدار کم محلول در بنزن و اتانول، محلول در استون و کلروفرم و دی سولفید کربن |
روش تهیه استئاریک اسید:
در صنعت از هیدروژناسیون (هیدروژنه کردن) اسیدهای چرب غیر اشباع روغن های گیاهی مانند پنبه دانه یا سویا، با 18 کربن این ماده را تولید می کنند؛ سپس مخلوط به دست آمده را تقطیر می کنند. همچنین از کریستالیزاسیون جزئی و هیدرولیز چربی های حیوانی می توان آن را تهیه کرد.
کاربردها استئاریک اسید:
این ماده در صنایع دستی، اسباب بازی ها، افزودنی های مواد غذایی به عنوان طعم دهنده مانند روغن نارگیل (خرید روغن نارگیل)، پلاستیک ها، شمع، صابون ها، شوینده ها و لوازم آرایشی کاربرد دارد. همچنین در تولید چسب ها و درزگیرها، مواد شیمیایی کشاورزی (غیر از افت کش ها)، بازدارنده های خوردگی و عوامل ضد رسوب و محصولات مراقبت شخصی مانند ضد آفتاب و مرطوب کننده استفاده می شود. این ماده به عنوان یک اسید چرب، در تولید استئارت منیزیم و استئارات لیتیوم نیز مورد استفاده قرار می گیرد برای خرید استئارات منیزیم با کیفیت عالی و قیمت مناسب با کارشناسان ما در شیمی استور تماس بگیرید. همچنین با خنثی سازی این ماده با سدیم هیدروکسید می توان سدیم استئارات را نیز تولید کرد.
کاربرد در صابون ها، شوینده ها و لوازم آرایشی:
از این ترکیب در تولید مواد شوینده، صابون ها و لوازم آرایشی مانند شامپو و کرم های اصلاح استفاده می کنند؛ البته در ساخت این محصولات به طور مستقیم از این ماده بهره نمی برند.
ساخت به صورت غیرمستقیم، با تری گلیسیریدهای حاوی استرهای استئاریک اسید انجام می شود. این استرها به صورت مذاب به ترکیبات صابون اضافه شده و در شرایط کنترل شده متبلور می شوند؛ در واقع در تهیه این محصولات از مشتقات ایزواستئاریک اسید استفاده می کنند.
کاربرد در کرم ها:
این ماده در کرم ها به عنوان یک امولسیفایر و نرم کننده حضور دارد. این ترکیب به عنوان امولسیفایر از جداشدن ترکیبات از یکدیگر جلوگیری می کند و به عنوان یک نرم کننده پوست را نرم و لطیف می کند.
کاربرد استئاریک اسید در شمع سازی:
این ماده در ساخت شمع ها باعث سخت تر شدن آنها می شود و از سقوط آنها جلوگیری می کند؛ همچنین باعث افزایش زمان سوختن شمع ها می شود.
بازار خرید و فروش:
این روزها افزایش توجه افراد به پوست صورت و بدن خود و افزایش روز افزون استفاده از محصولات مراقبت شخصی مانند صابون ها، کرم ها و شامپوها باعث افزایش رشد بازار این محصولات و مواد تشکیل دهنده ها آنها شده است. یکی از اصلی ترین ترکیبات برای تهیه این محصولات استئاریک اسید است. این ترکیب در لوازم آرایشی باعث افزایش ماندگاری محصول، سازگاری و پایداری بیشتر آنها می شود. البته پیش از این، این ماده به عنوان یک عامل اتصال دهنده و ضخیم کننده در این ترکیبات حضور داشته است.
گسترش دامنه کاربرد این ماده در صنایعی مانند تولید شمع، فراوری فلزات و مکمل های غذایی در سال های اخیر باعث تقاضا روز افزون این ماده بوده است. بازار جهانی این ماده در آسیا و اقیانوسیه به سرعت در حال رشد است و انتظار می رود نرخ بالایی از رشد را به خود اختصاص دهد. احتمالا این نرخ بالای رشد به مشتریان و تولیدکنندگان عمده در چین، هند و کره جنوبی مربوط می شود.
اسید استئاریک را از کجا بخریم؟
برای خرید این محصول و سایر ترکیبات شیمیایی می توانید از سایت شیمی استور اقدام به خرید نمایید. با استفاده از شیمی استور محصولات شیمیایی مورد نظر خود را با کیفیت عالی و قیمت مناسب به صورت آنلاین سفارش دهید.
MSDS، مضرات و نکات ایمنی:
قبل از کار با مواد شیمیایی از جمله استئاریک اسید، نکات ایمنی را مطالعه و رعایت کنید.
- این ماده خطرناک، خورنده و تحریک کننده است؛ اما سمی نیست.
- هنگام کار از خوردن، آشامیدن و سیگار کشیدن بپرهیزید.
- از لباس، دستکش و عینک محافظ استفاده کنید.
- در هنگام تماس با پوست باعث خوردگی و تحریک آن می شود. در صورت تماس، لباس های آلوده را تعویض کرده و ناحیه آسیب دیده را با آب و صابون بشویید. اگر علائمی مانند قرمزی یا درد داشتید فورا به پزشک مراجعه کنید.
- تماس این ماده با چشم، باعث آسیب جدی و تحریک آن می شود. پس از تماس، اگر لنز دارید آن را خارج کرده و چشم آسیب دیده را برای 20 الی 30 دقیقه با آب بشویید.
- در صورت استنشاق باعث اختلال تنفسی، تحریک بینی و گلو می شود. پس از استنشاق، محل را ترک کرده و هوای تازه استشمام کنید.
- اگر این ماده خطرناک را بلعیدید، تلاش نکنید با استفراغ آن را خارج کنید. برای رقیق شدن آن، 1 الی 2 لیوان آب نوشیده و فورا به بیمارستان مراجعه کنید.
- ماده ای قابل احتراق بوده و می تواند خود به خود گرم شود. برای خاموش کردن آتش از فوم الکل مقاوم، مواد شیمیایی خشک و کربن دی اکسید استفاده کنید. آب برای خاموش کردن آتش این ماده چندان موثر نیست.
- برای محیط زیست و زندگی آبزیان مضر است.
- این اسید چرب را در ظرف اصلی خود در مکانی خشک و دارای تهویه مناسب نگهداری کنید.
با رعایت نکات ایمنی خطرناک ناشی از کار با مواد شیمیایی را تا حد قابل توجهی کاهش دهید.
جمع بندی:
استئاریک اسید یک اسید چرب اشباع و مفید است. منابع آن چربی های گیاهی و حیوانی است که چربی های حیوانی غنی تر هستند. محلول در استون و کلروفرم و نامحلول در آب است. کاربردهای فراوانی در صنعت دارد که مهم ترین آن به عنوان نرم کننده و مرطوب کننده در محصولات آرایشی و بهداشتی است. البته مشتقات آن را در صابون ها و شامپوها به کار می برند. ماده ای خورنده و محرک است و لازم است هنگام کار با آن نکات ایمنی را رعایت کنید.
سوالات متداول
استئاریک اسید چه تاثیری روی پوست دارد؟
این ماده دارای خاصیت نرم کنندگی و مرطوب کنندگی است، از این رو در محصولات آرایشی بهداشتی و صابون ها استفاده می شود. یک چربی طبیعی است که مشتقات آن را اغلب در محصولات پوستی استفاده می کنند. در درمان، کاهش اگزما پوستی، کاهش التهاب و مرطوب کردن پوست عالی عمل می کند. البته در پوست هایی با شرایط خاص لازم است قبل از استفاده از محصولاتی که حاوی این ماده هستند، با پزشک مشورت کنید.
تاثیر استئاریک اسید روی مو چگونه است؟
این ماده به عنوان یک عامل نرم کننده بسیار خوب عمل می کند. در محصولاتی که برای حالت دادن مو و محافظت از ساقه مو بدون کدر و سنگین کردن آن است، کاربرد دارد.
فواید استئاریک اسید چیست؟
این ماده می تواند سطح پوست را نرم و صاف کرده و به حفظ سد دفاعی پوست کمک می کند. به عنوان یک سورفکتانت و امولسیفایر برای افزایش غلظت محصولات و بهبود بافت آنها مورد استفاده قرار می گیرد.
منابع اسید استئاریک چیست؟
منایع غذایی اصلی این ماده شامل گوشت، مرغ، ماهی، غلات، کره کاکائو، چربی گوشت گوسفند و گاو است.
بیتا –
سلام من توی خونه شمع درست می کنم، چقدر اسید استئاریک باید اضافه کنم و اینکه این ماده در شمع سازی چه کاربردی داره؟
شیلا عقیلی –
سلام، معمولا از این ماده در شمع سازی به منظور جداسازی پارافین از قالب بهره می برند؛ تقریبا به ازای هر نیم گرم موم 3 تا 6 قاشق غذاخوری اسید استئاریک اضافه می کنند.
همایون –
با توجه به اینکه این ماده در تولید استئارت منیزیم مورد استفاده قرار می گیره، می تونه مصرف اون در مکمل های غذایی ضرر داشته باشه؟
شیلا عقیلی –
این موضوع به دوز مصرفی بستگی دارد.