به طور کلی ادتا یا اتیلن دی آمین تتراستیک اسید (به انگلیسی: Ethylenediaminetetraacetic acid) که به اختصار به آن EDTA می گویند، یک اسید آمینه پلی کربوکسیلیت با فرمول شیمیایی C10H16N2Na2O8 است. این ماده در واقع یک عامل کیلیت است که با یون های فلزی واکنش می دهد و کمپلکس های فلزی پایدار و محلول در آب را می سازد. این محصول به صورت چندین نمک به ویژه ادتا 2 سدیم (disodium EDTA) و ادتا 4 سدیم (Tetrasodium EDTA) وجود دارد. از این ماده برای کاربردهای گوناگون از جمله افزودنی مواد غذایی یا عامل حفظ طعم و بافت محصولات غذایی مورد استفاه قرار می گیرد.
این ترکیب حداقل از سال 1954 شناخته شده است و برای اتصال به یون های آهن و کلسیم از آن استفاده می شود. برای اطلاع از شرایط خرید با کارشناسان شیمی استور در ارتباط باشید.
خرید ادتا 2 سدیم و ادتا 4 سدیم:
برای خرید ادتا در دو نوع 2Na و 4Na می توانید از طریق سایت شیمی استور اقدام به خرید نمایید. شیمی استور اقدام به فروش محصولات شیمیایی به صورت آنلاین و جزئی کرده است. شما مشتریان گرامی می توانید محصولات مورد نظر خود را با کیفیت عالی و قیمت مناسب به راحتی از شیمی استور تهیه نمایید.
تعیین سختی آب:
در ویدیو زیر تیترانت ادتا برای تعیین میزان سختی آب را مشاهده می کنید. در این آزمایش ابتدا بورت را با ادتا پر می کنیم و نمونه مورد نظر را در ارلن می ریزیم. سپس چند قطره بافر سختی اضافه می کنیم. لازم است در این مرحله معرفی را به ارلن اضافه کنیم. این معرف بدین صورت عمل می کند که در صورت حضور سختی در آب به رنگ قرمز و در صورت عدم حضور سختی به رنگ آبی در می آید. در ادامه لازم است نمونه مورد نظر را تیتر کنیم. در این تیتراسیون، پس از افزودن هر قطره ادتا باید محلول را کامل هم بزنیم. زمانی که محلول به رنگ آبی تبدیل شود، به نقطه پایان رسیده ایم. در اینجا با توجه به میزان ادتا مصرفی می توان زمان رسیدن به نقطه پایانی را ارزیابی کرد.
انواع:
این ماده را به سه نوع 2 سدیم، 4 سدیم و 4 هیدروژن میتوان تقسیم کرد که در ادامه به معرفی دو مورد از آنها خواهیم پرداخت.
ادتا 2 سدیم چیست؟
این ماده با نام های دیگر EDTA دی سدیم، دی سدیم اتیلن دی آمین تتراستیک اسید و نام شیمیایی دی هیدرات نمک دی سدیم اتیلن آنی تریلو تتراستیک اسید یک کریستال بی بو و محلول در آب است. یک ترکیب مصنوعی که از اتیلن دی آمین، فرمالدئید و سیانید سدیم ساخته می شود و در تولید دارو و به عنوان یک افزودنی مواد غذایی در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد. در جدول زیر برخی از خواص فیزیکی و شیمیایی این ماده را مشاهده می کنید.
فرمول شیمیایی | C10H16N2Na2O8 |
cas no | 2سدیم: 3-33-139
4سدیم: 4-36-13235 |
وزن مولکولی | 338.22 گرم |
مشخصات ظاهری | جامد کریستالی سفید رنگ، بی مزه و بی بو |
نقطه ذوب | 242ºC |
دانسیته | 1.01 g/cm3 |
حلالیت | محلول در آب، حلالیت کم در اتانول |
منبع: pubchem
ادتا 4 سدیم چیست؟
یک نمک خالص که از خنثی سازی اتیلن دی آمین تتراستیک اسید با چهار هیدروکسید سدیم ساخته می شود و به شکل جامد سفید رنگ و بسیار محلول در آب است.
نمونه های تجاری این ماده را معمولا هیدراته (آبدار) می کنند؛ خواص فرم هیدراته و دهیدراته آن به شرط داشتن pH مشابه، یکسان است. در جدول زیر برخی از خواص این ترکیب را مشاهده می کنید.
فرمول شیمیایی | C10H12N2Na4O8 |
وزن مولکولی | 380.17 گرم |
مشخصات ظاهری | جامد سفید رنگ |
نقطه ذوب | 200ºC |
دانسیته | 0.7 g/cm3 |
حلالیت | محلول در آب |
pH | بین 4 تا 6 |
روش تهیه:
در تمام روش های صنعتی برای ساخت این ماده و نمک های آن، فرمالدئید و سیانید هیدروژن یا سیانید فلز قلیایی را به محلول آبی این ترکیب اضافه می کنند. سپس نمک ها با هیدرولیز تشکیل می شوند. همچنین می توان با حرارت دادن تتراهیدروکسی اتیلن دی آمین با هیدروکسید سدیم یا پتاسیم با استفاده از کاتالیزور اکسید کادمیوم، آن را ساخت. برای تهیه ادتا 2 سدیم، اتیلن دی آمین تتراستیک اسید را در یک محلول داغ که حاوی دو هیدروکسید سدیم است حل می کنیم و سپس محلول را کریستالیزه می کنیم.
کاربرد ها:
ادتا 2 سدیم یک نگهدارنده، جداکننده و تثبیت کننده است و در داروهای ضد انعقادی، لوازم آرایشی، صنایع غذایی، تصفیه آب و رنگرزی کاربرد دارد. اما بیشتر در محصولات مراقبت از پوست و آرایشی از آن استفاده می شود. همچنین در درمان های پزشکی هم مفید است؛ معمولا در درمان سمیت فلزی، به فلزات سمی در جریان خون وصل و قبل از اینکه به بافت آسیب وارد کنند آنها را به کلیه می برد.
ادتا 4 سدیم نیز کاربردهایی از جمله کمک به فرمولاسیون یک محصول در حذف زنگ زدگی، خوردگی و رسوب دارد. همچنین در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت از پوست و مو استفاده می شود. غلظت 6% آن، به عنوان ماده فعال اصلی در برخی از فلاش های سیستم خنک کننده موتور استفاده می شود.
کاربرد ادتا 2 سدیم در لوازم آرایشی:
از این ترکیب در لوازم آرایشی و مراقبت پوست مانند مرطوب کننده ها ، صابون ها، شامپوها، نرم کننده ها و رنگ موها استفاده می شود. در این محصولات این ماده، به یون های فلزی متصل شده و آنها را غیر فعال می کند، بدین ترتیب از فساد محصولات آرایشی جلوگیری می کند.
کاربرد ادتا 4 سدیم در تصفیه آب:
در سیستم تصفیه آب از این ماده برای کنترل سختی آب، کنترل یون های کلسیم و منیزیم که رسوب تشکیل می دهند، استفاده می کنند.
بدین صورت که این ترکیب به یون های فلزی مانند کلسیم و منیزیم می چسبد و با ته نشینی آنها، آب را تصفیه می کند.
تفاوت بین ادتا 2 سدیم و ادتا 4 سدیم چیست؟
اصلی ترین تفاوت بین این دو نمک، مقدار pH آنهاست. دی سدیمEDTA دارای pH کمتر از 7 و تترا سدیم EDTA دارای pH بیشتر از 7 است.
مزایا و معایب:
در جدول زیر مزایا و معایب، این محصول را مشاهده می کنید:
مزایا | معایب |
حذف فلزات سنگین و مواد معدنی از خون | ماده ای محرک و خطرناک |
کنترل سختی آب | مضر برای سلامتی |
حذف رسوب و خوردگی | تهوع، استفراغ، اسهال، تب و مشکلات پوستی |
بازار خرید و فروش جهانی:
ارزش بازار جهانی ادتا در سال 2019 برابر با 4.02 میلیارد دلار بوده و پیش بینی می شود رشد 6.2% تا سال 2030 را تجربه کند. این ترکیب در صنایع بسیاری مانند غذایی، نوشیدنی، دارویی ،کشاورزی، تصفیه آب و غیره کاربرد دارد. بازار آن را می توان بر اساس نوع، کاربرد و ناحیه جغرافیایی به بخش های مختلفی تقسیم نمود. این ماده دارای دو نوع دو سدیم و چهار سدیم است؛ بر اساس کاربرد، ناحیه جغرافیایی مورد نظر روی بازار آن تاثیر گذار است.
از نظر منطقه ی جغرافیایی این ماده در آمریکای شمالی، آمریکای لاتین، اروپا، آسیا و آفریقا کاربرد دارد، البته کاربرد آن در هر ناحیه متفاوت است. برای مثال در آسیا سرعت رشد صنایع بالا است، به همین دلیل افزایش درخواست برای این محصول در این منطقه بالا است. پس از آمریکای شمالی، سهم بزرگی در بازار آن دارد؛ در این ناحیه این ترکیب را در صنایع دارویی، غذایی و نوشیدنی به کار می برند. از جمله کاربردهایی که در رشد بازار این ماده به شدت تاثیر گذار بوده اند شامل صنایع غذایی، تصفیه آب و لوازم آرایشی است.
ادتا 2 سدیم و ادتا 4 سدیم را از کجا بخریم؟
برای خرید ادتا در دو نوع دو و چهار سدیم، می توانید از سایت شیمی استور اقدام به خرید نمایید. همواره می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین ثبت نمایید یا با شماره های موجود در بخش تماس با ما، در ساعات اداری با کارشناسان ما در تماس باشید.
MSDS و نکات ایمنی:
قبل از کار با مواد شیمیایی از جمله ادتا 2 و 4 سدیم نکات ایمنی را مطالعه و رعایت کنید.
- این مواد محرک هستند.
- پیش از کار با آنها از دستکش، لباس و عینک محافظ استفاده کنید.
- موادی مضر برای سلامت انسان ها به حساب می آیند. اما هیچ مدرک معتبری در خصوص سرطان زا بودن این مواد در دسترس نیست.
- مصرف بیش از حد مجاز این مواد عوارض جانبی از جمله تهوع، استفراغ، اسهال، فشار خون پایین، تب و مشکلات پوستی دارد. دی سدیم EDTA باعث تداخل مدیریت قند خون در بیماران دیابتی می شود، همچنین برای بیمارانی که ریتم قلب نامنظمی دارند مضر است.
- بلع این مواد خطرناک است.
- باعث تحریک پوست می شوند. پس از تماس با مقدار زیادی آب ناحیه آسیب دیده را بشویید و در صورت داشتن علائم مانند قرمزی به بیمارستان مراجعه کنید.
- استنشاق این مواد نیز خطرناک است. پس از استنشاق، هوای تازه تنفس کرده و استراحت کنید.
- فرض بر این است که این مواد قابل احتراق هستند، پس لازم است در تماس با تجهیزات مکانیکی نباشند. در صورت آتش سوزی، برای خاموش کردن آتش از اسپری آب، مواد شیمیایی خشک، کربن دی اکسید و فوم استفاده کنید.
- برای محیط زیست موادی خطرناک به حساب می آیند. این مواد مصنوعی دارای آلاینده های پایداری هستند که تجزیه نمی شوند و می توانند مشکلات زیست محیطی فراوانی ایجاد کنند.
با رعایت نکات ایمنی خطرات ناشی از کار با مواد شیمیایی را کاهش دهید.
جمع بندی:
این ترکیبات نمک های اتیلن دی آمین تتراستیک اسید هستند که در صنایع غذایی به عنوان افزودنی، در لوازم آرایشی، داروها، تصفیه آب و رنگرزی کاربرد دارد. موادی محرک هستند که برای انسان ها زیاد خطرناک به حساب نمی آیند. اما به دلیل دارا بودن آلاینده های پایدار بسیار دیر تجزیه می شوند و برای محیط زیست محصولاتی مضر به حساب می آیند. خرید و فروش ادتا 4 سدیم و ادتا 2 سدیم، با کیفیت و قیمت مناسب در فروشگاه آنلاین شیمی استور امکان پذیر است.
سوالات متداول
آیا ادتا 2 سدیم برای پوست مفید است؟
استفاده از این ماده در محصولات پوستی بی خطر است؛ همچنین حساسیت زا و سرطان زا نیست و از راه پوست جذب نمی شود. به همین دلیل می توان آن را ترکیبی مفید در نظر گرفت.
چرا ادتا 2 سدیم جایگزین ادتا می شود؟
محلول های آبی این ماده محلول تر است و اجازه می دهد لیگاند ادتا در محلول برای واکنش آزاد شود.
نام دیگر ادتا 2 سدیم چیست؟
دی سدیم ادتات و اتیلن دی آمین تتراستیک اسید دی سدیم نمک دی هیدرات نام های دیگر این ماده هستند.
صمدی –
برای مصرف صنعتی نیازمند این ماده در مقادیر بالا هستیم، فروش عمده هم دارید؟ قیمت لطفا.
شیلا عقیلی –
جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص خرید ادتا به صورت عمده با شماره های موجود در سایت تماس حاصل فرمایید.
شاداب –
ادتا مورد استفاده در شامپوها برای پوست مضر نیست؟
شیلا عقیلی –
خیر، مصرف این ماده در شامپو ها مضر نیست، پیشهاد می کنیم مقاله ادتا در شامپو شیمی استور را مطالعه کنید.
مطهره –
این ماده در زمینه پزشکی نیز استفاده می شود؟
شیلا عقیلی –
بله، از ادتا در دندانپزشکی برای حذف مواد معدنی باقی مانده در لایه اسمیر و در پزشکی برای کنترل اختلالات ریتم قلبی و پایین آمدن کلسیم خون استفاده می کنند.
ستاره شمشیری –
آیا استفاده از ادتا 2 سدیم در محصولات آرایشی ایمن است؟
شیلا عقیلی –
این ماده در لوازم آرایشی و محصولات پوستی بسیاری حضور دارد و ترکیبی ایمن در نظر گرفته می شود.
سهراب –
کاربرد ادتا در قطره های چشمی چیه؟
شیلا عقیلی –
از این ماده به عنوان نگهدارنده در تولید قطره های چشمی و کاهش رشد باکتری در طول کاشت لنزهای داخل چشمی استفاده می کنند.
زهره –
کاربرد ادتا 2 سدیم در صنایع غذایی چیست؟
شیلا عقیلی –
این ماده در صنایع غذایی به عنوان تثبیت کننده و نگهدارنده به منظور حفظ رنگ و طعم به برخی از غذاها مانند سس ها، کنسرو ها و نوشابه های گازدار اضافه می شود.